Op 11 April 2024 organiseerde Rijk Circulair haar eerste Community Day.
Zo’n 45 enthousiaste medewerkers waren naar het fraaie Sparkgebouw in Amsterdam gekomen om circulaire inspiratie te vinden (met dank aan Alycia Biekram en Phi Factory). Ook was er veel ruimte om te praten over knelpunten en mogelijke oplossingen, en dan met name waar we elkaar kunnen helpen of samen kunnen optrekken. Een rijke oogst aan aanknopingspunten voor een gezamenlijk vervolg was het resultaat.
Rijk Circulair is een beweging van mensen die binnen de rijksoverheid bezig zijn met circulariteit. Het Rijk heeft een grote ambitie: de helft minder eindige grondstoffen gebruiken in 2030. Op veel plekken wordt hard gewerkt om dit te realiseren. Vaak staan mensen hier alleen voor, of blijft de noodzakelijke transitie steken binnen de eigen koker, groep of organisatie. Rijk Circulair is een bottom-up initiatief om mensen te verbinden, dwars door de rijksorganisatie heen. Samen kunnen we grotere stappen zetten en helpen de ambitie dichterbij te brengen. Hiervoor wordt onder meer nauw samengewerkt met DenkDoeDuurzaam.
In twee rondes zijn gesprekken gevoerd over punten waar mensen tegenaan lopen in hun werk. Dit ging vaak om concrete vraagstukken zoals het vinden van een opdrachtgever voor het gebruik van bermgraspapier, het apart inzamelen van tissues of het meenemen van duurzaamheid bij de onboarding van nieuwe medewerkers. Ook complexere zaken kwamen aan bod, zoals de verduurzaming van de catering of ICT-voorzieningen, of hoe om te gaan met de opslag van overtollig, te hergebruiken meubilair.
Eigenaarschap
Een veel terugkerende behoefte was de vraag naar een heldere opdracht vanuit het hogere (en midden) management. De politieke opdracht voor circulariteit en duurzaamheid ligt er al, maar actief eigenaarschap ontbreekt nog teveel, waardoor het moeilijk is om te komen tot echte opschaling. Hierop zijn allerlei mogelijke interventies genoemd, van ambassadeurs met passie tot rebels, escalerend activeren. Via Rijk Circulair gaan we hierop in breder verband samen optrekken.
Een onderwerp dat hiermee nauw verbonden is, is monitoring. Er is nog geen structurele rijksbrede monitoring op de circulaire doelen, waardoor het voor beslissers nu nog niet mogelijk is om hierop te sturen. Een werkbare monitoring bouwen is een grote uitdaging. Om tot vergelijkbare cijfers te kunnen komen, is in ieder geval nauw overleg nodig met de concerndienstverleners. Hiervoor wordt een eerste afspraak gemaakt.
Ook communicatie en gedrag kwamen breed aan bod. Gedrag van onze medewerkers is immers in veel gevallen een belangrijke factor voor het succesvol sluiten van de keten. Het is belangrijk om (positief) mensen mee te nemen in het wat en waarom, onder meer via storytelling, nudging of het opzetten van een Green Team dat concreet kan ondersteunen bij gedragsverandering. Hierbij was de behoefte om kleine, behapbare stapjes te zetten die medewerkers kunnen meemaken, maar tegelijkertijd ook om nu eindelijk eens aan de grote stappen te beginnen. Beide zijn hard nodig.
Ketens sluiten
Een andere manier waarop Rijk Circulair kan bijdragen, is door het organiseren van zogenaamde ketenateliers. Dit is een werkvorm waarbij vertegenwoordigers uit de hele interne keten aan tafel zitten (van categoriemanager tot inkoper tot gebruiker tot domeinen). Hierdoor wordt zichtbaar welke stappen nu al circulair (kunnen) zijn, waar de samenhang nog ontbreekt en hoe we dat zouden
kunnen verbeteren. Een eerste ketenatelier over laptops wordt al gepland. Diverse onderwerpen kwamen op, zoals restafval en kantoorartikelen.
Als je zelf met een knelpunt zit of circulaire ideeën hebt wat we gezamenlijk zouden kunnen oppakken, mail ons dan vooral op rijkcirculair@minienw.nl.